Okolica oczu odgrywa kluczową rolę w medycynie estetycznej. To miejsce jest jednym z najtrudniejszych do przeprowadzenia zabiegów, ale umiejętnie przeprowadzone zabiegi medycyny estetycznej mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentów. W dzisiejszych czasach wygląd zewnętrzny ma ogromny wpływ na postrzeganie człowieka przez społeczeństwo, a widoczne symptomy chorób i defekty estetyczne są coraz mniej akceptowane. Obszar oczu jest jednym z najważniejszych elementów wyglądu, co sprawia, że jest szczególnie istotny w kosmetologii i medycynie estetycznej. Defekty wyglądu mogą wpływać na komfort społeczny pacjenta (np. osoby z ciemnymi cieniami lub obrzękami pod oczami wydają się być zmęczone lub chore).
Jakie zabiegi na okolicę oczu?
Na początku konieczne jest dokładne przeanalizowanie problemu, wybór odpowiedniej metody leczenia i, co najważniejsze, bezpieczne przeprowadzenie zabiegu. Skóra wokół oczu jest szczególnym barometrem starzenia się, co wiąże się z jej cechami, takimi jak cienki naskórek, wygładzona granica skórno-naskórkowa, cienka skóra właściwa, mała liczba gruczołów łojowych oraz rzadkie, luźne i powierzchniowe tkanki podskórne. Dlatego skóra w okolicy oczu jest sucha, cienka (grubość skóry powiek wynosi 0,5-1,0 mm), ma zmniejszoną elastyczność, tendencję do powstawania siniaków, hiperpigmentacji, obrzęków, podrażnień i alergii.
W dzisiejszym artykule analizujemy badanie, którego celem było przedstawienie i zróżnicowanie różnych zmian obserwowanych w okolicy oczu oraz czynników stymulujących ich pojawianie się i nasilających ich intensywność. Artykuł omawia również metody leczenia stosowane w kosmetologii i medycynie estetycznej w przypadku takich problemów jak: obrzęk powiek, tłuszczowe worki pod oczami, naczyniowe cienie pod oczami, pigmentacyjne cienie, strukturalne cienie, dolina łez, zmarszczki i utrata elastyczności skóry oraz suchość skóry wokół oczu.
Problemy estetyczne okolicy oczu
- Obrzęk powiek i przepuklina tłuszczowa
Obrzęk powiek może występować zarówno w górnych, jak i dolnych powiekach, a czasami jest ograniczony tylko do dolnych powiek. Może pojawiać się spontanicznie lub być związany z różnymi dermatozami i chorobami ogólnoustrojowymi. Objawia się jako izolowany symptom wpływający tylko na okolice oczu lub jako towarzyszący symptom wraz z obrzękami w innych częściach ciała. Przyczyną obrzęku może być zastój limfatyczny i nagromadzenie wody w tkankach, a jego występowanie mogą stymulować: zmęczenie, nadmiar soli w jedzeniu, niewłaściwa pielęgnacja skóry w tej okolicy, działanie czynników drażniących i alergizujących (alergie sezonowe), nadmiar alkoholu, leki, wpływ suchego powietrza i promieniowania słonecznego (promieniowanie UV uszkadza naczynia limfatyczne). Obrzęk może być bardziej wyraźny u starszych osób, ponieważ z wiekiem gęstość sieci limfatycznej zmniejsza się, co ułatwia nagromadzenie wody w tkankach.
Tłuszczowe worki pod oczami są często mylone z obrzękiem, ale są najczęściej związane z genetyczną tendencją do gromadzenia tłuszczu pod oczami. Przepuklina tłuszczowa może być zlokalizowana zarówno w górnej, jak i dolnej powiece. U młodych osób przegroda oczodołowa jest bardzo napięta i wspiera tłuszcz oczodołowy górny i dolny. Z wiekiem przegroda ta stopniowo słabnie, a mięsień zmniejsza swoją objętość i siłę wsparcia, co prowadzi do powstawania przepuklin. W przypadku retencji płynów mamy do czynienia z obrzękiem, w przypadku nagromadzenia tkanki tłuszczowej – z workami, a w przypadku znacznego zwiotczenia i nadmiaru skóry – z powstawaniem fałd skórnych.
- Cienie naczyniowe i hiperpigmentacja
Cienie naczyniowe, zazwyczaj ciemnoszare, fioletowe, szare lub brązowo-szare, są najczęściej wynikiem genetycznie uwarunkowanego płytkiego umiejscowienia naczyń krwionośnych, ich rozszerzenia i/lub spowolnionego przepływu krwi. Oxyhemoglobina jest czerwona i związana z różowym odcieniem skóry, deoksyhemoglobina (deoxyhaemoglobin) jest purpurowa i odpowiada za niebieskawy odcień skóry, charakterystyczny dla hipoksji. Objętość krwi w dolnej powiece jest większa, a prędkość przepływu krwi jest wolniejsza niż w policzku, co zwiększa widoczność siniaków. Ponadto, w wyniku ścieńczenia skóry, mięsień okrężny oka staje się widoczny. Cienie naczyniowe okolic oczu często współistnieją z występowaniem obrzęków hydrostatycznych. Choroby współistniejące, takie jak alergiczne lub kontaktowe zapalenie skóry, atopowe zapalenie skóry, cukrzyca i zapalenie skóry mogą zaostrzać te objawy.
Zmęczenie, bezsenność, silny stres, nerwowość i niewłaściwe odżywianie (niedożywienie, odwodnienie, brak żelaza i witamin, spożywanie dużych ilości sodu – soli, kawy – kofeiny) mogą być bezpośrednią przyczyną okresowego powstawania cieni. Zmiany nasilają się z wiekiem i mogą być związane z nagłymi zmianami temperatury, paleniem tytoniu i zanieczyszczeniem powietrza. Czynniki etiologiczne cieni naczyniowych obejmują również: choroby wątroby, serca lub nerek, zaburzenia krążenia, zaburzenia hormonalne (choroba tarczycy, choroba Addisona – hipoadrenokortycyzm), niedobór witaminy K, anemia, leki, substancje narkotyczne, przyczyny zapalne, takie jak atopowe i alergiczne kontaktowe zapalenie skóry oraz inne schorzenia dermatologiczne.
Cienie pigmentacyjne (hiperpigmentacja) okolic oczu są często brązowo-niebieskie, brązowo-fioletowe, niebiesko-szare. Pojawiają się głównie u młodych osób. Mogą również być zlokalizowane w górnej powiece. Cienie pigmentacyjne wynikają z nagromadzenia pigmentu krwi (hemoglobiny) oraz produktów jego enzymatycznego rozkładu w naskórku i skórze właściwej (krwawienia). Chirurgia, np. nosowa, może być przyczyną wynaczynienia erytrocytów. W wyniku reakcji enzymatycznych dochodzi do enzymatycznego rozkładu i fagocytozy. Hemoglobina ulega degradacji do bilirubiny i uwalnia wolne jony żelaza, co prowadzi do nagromadzenia hemosyderyny. - Cienie strukturalne
Cienie strukturalne okolic oczu są objawem starzenia się skóry; powstają na skutek przesunięcia tłuszczu ciała (wynikającego z zaawansowanego zwiotczenia skóry i działania sił grawitacyjnych). Mogą być również związane z naturalną budową anatomiczną okolicy oczu (np. cofająca się oczodół) lub wynikać z zaawansowanego wiekiem zmniejszenia objętości kości oczodołu. Cień powstaje w zapadniętych obszarach i zależy od kąta padania światła. Aby określić obecność prawdziwych cieni, ta część twarzy powinna być odpowiednio oświetlona. W przeciwnym razie, przy oświetleniu górnym, cienie są intensyfikowane.
W tej okolicy może powstać zagłębienie, znany również jako „dolina łez”, rozciągający się w kierunku oka. Pojawia się zarówno u młodych, jak i starszych osób, ale zwiększa się z wiekiem z powodu ścieńczenia skóry, przesunięcia tłuszczu i wydłużenia więzadła wspierającego. Ta dolina łez ma trójkątny kształt. Istnieją trzy stopnie zaawansowania: pierwszy etap – pojawia się w przyśrodkowej okolicy oczodołu, drugi – w części bocznej i obejmuje spłaszczenie policzka; trzeci – pojawia się okrągłe zagłębienie wzdłuż dolnej krawędzi oczodołu i obserwuje się atrofię policzka.
- Zmarszczki okolic oczu i utrata elastyczności skóry
Oznaki starzenia się okolicy oczu pojawiają się szybciej w porównaniu do innych obszarów twarzy. Resorpcja tkanki kostnej, zmniejszenie objętości mięśni w połączeniu ze zwiększonym napięciem mięśniowym oraz utrata elastyczności skóry okolic oczu prowadzą do opadania tłuszczu w łuku brwiowym i górnej powiece, pojawienia się widocznych krawędzi oczodołów oraz wydłużenia skośnego wymiaru oczodołu. Wygląd okolicy oka osób dojrzałych wydaje się zmęczony i mało ekspresyjny.
Mięśnie twarzy z wiekiem stają się nieco dłuższe, a ich napięcie wzrasta, co skutkuje skróceniem amplitudy ruchów mięśni u starszych osób. Ostatecznie prowadzi to do trwałego przykurczu mięśni twarzy pod skórą, co powoduje zmarszczki. Początkowo są to tylko zmarszczki mimiczne (mrugamy ponad 10 000 razy dziennie), ale z czasem stają się statycznymi zmarszczkami. Praca mięśnia okrężnego oka odpowiada za powstawanie zmarszczek w kształcie wachlarza, które rozciągają się od zewnętrznego kącika oka do okolicy skroni. Zwiększone napięcie mięśnia okrężnego oczu, opadanie i przesuwanie się tłuszczu podoczodołowego przyczyniają się do powstawania zmarszczek kącika oka, zwanych „kurzymi łapkami”. W przyśrodkowej części dolnej powieki zmarszczki te mają kształt litery V. Są silnie nasilone u osób z krótkowzrocznością i tych, którzy często mrużą oczy.
Mięsień marszczący brwi odpowiada za powstawanie zmarszczki między brwiami, która nazywana jest „lwią zmarszczką” lub „zmarszczką myśliciela”. Mięsień podłużny odpowiada za ściąganie skóry w okolicy glabellarnej i powstawanie poprzecznych zmarszczek nosowych. Znaczny nadmiar skóry w górnej powiece może nawet ograniczać pole widzenia i osłabiać funkcje ochronne aparatu ocznego.
- Suchość skóry wokół oczuWraz z wiekiem osłabienie funkcji bariery naskórkowej prowadzi do odwodnienia skóry, co może być potęgowane przez czynniki środowiskowe, dodatkowo pogarszając funkcję płaszcza wodno-tłuszczowego i zwiększając przeznaskórkową utratę wody (TEWL) oraz aktywując procesy zapalne skóry. Dlatego zabiegi pięlęgnacyjne skóry okolic oczu powinny być włączona do leczenia defektów estetycznych.
Metody leczenia defektów estetycznych okolic oczu
Skuteczne leczenie problemów estetycznych okolicy oczu wymaga wdrożenia zabiegów z zakresu medycyny estetycznej i kosmetologii a czasem interwencji chirurgicznej. Oto niektóre z najczęściej stosowanych metod:
- Karboksyterapia i drenaż limfatyczny: Skuteczne w redukcji obrzęków. W przypadku retencji płynów, ważne jest stymulowanie przepływu krwi. Karboksyterapia może być stosowana w przypadku przewlekłych obrzęków i cieni.
- Zabieg kwasem hialuronowym lub kwasem polimlekowym: Pomagają w redukcji cieni strukturalnych i poprawie elastyczności skóry. Wypełniacze, takie jak kwas hialuronowy czy polimlekowy mogą być używane do eliminacji defektów/depresji okolic oczu.
- Lasery np. laser frakcyjny CO2: stosowany do leczenia zmarszczek, cieni pigmentacyjnych i poprawy elastyczności skóry. Niektóre lasery są używane w terapii cieni naczyniowych.
- Peelingi chemiczne, mezoterapia igłowa i mikroigłowa, radiofrekwencja mikroigłowa: Efektywne w leczeniu cieni naczyniowych i pigmentacyjnych. Terapie stymulujące odnowę naskórka, złuszczające i rozjaśniające, takie jak peelingi chemiczne (kwas askorbinowy, kwas mlekowy, kwas azelainowy), resurfacing laserowy (laser CO2), radiofrekwencja mikroigłowa i mezoterapia mikroigłowa + substancje aktywne, są również pomocne w redukcji cieni pigmentacyjnych.
- Blefaroplastyka: Najczęściej stosowana procedura estetyczna powiek, skuteczna w redukcji nadmiaru skóry w okolicach powiek.
Wyniki badania nad skutecznością laserów frakcyjnych, radiofrekwencji i IPL
Przedstawiamy badanie, które miało na celu ocenę elastyczności skóry, redukcję liczby i głębokości zmarszczek oraz zmiany w innych defektach skóry (worki pod oczami, cienie pod oczami, hiperpigmentacja skóry w starzejącej się okolicy oczu) po zastosowaniu lasera frakcyjnego, bipolarnych fal radiowych i intensywnego światła pulsacyjnego. W badaniu wzięło udział 71 pacjentów (66 kobiet, 5 mężczyzn), w wieku od 33 do 63 lat (średni wiek wynosił 45,81 lat) z fototypami skóry II i III.
Pacjenci zostali podzieleni na trzy grupy. Pierwsza grupa przeszła pięć sesji zabiegowych z użyciem lasera frakcyjnego w odstępach 2-tygodniowych. Druga grupa poddała się pięciu sesjom zabiegowym z użyciem bipolarnych fal radiowych w odstępach 1-tygodniowych, a trzecia grupa przeszła pięć sesji zabiegowych z użyciem intensywnego światła pulsacyjnego w odstępach 2-tygodniowych. Zastosowanie lasera frakcyjnego, bipolarnych fal radiowych i intensywnego światła pulsacyjnego poprawiło elastyczność skóry i zmniejszyło liczbę i głębokość zmarszczek. Największą poprawę elastyczności skóry zaobserwowano po terapii laserowej, co sugeruje, że jest ona najbardziej efektywna spośród trzech testowanych metod.
Pacjenci zostali losowo przypisani do jednej z trzech grup zabiegowych. Pierwsza grupa była leczona laserem frakcyjnym.
Druga grupa pacjentów przeszła zabiegi z użyciem fal radiowych. Zabieg polegał na podgrzewaniu tkanek za pomocą fal radiowych o różnych częstotliwościach, co miało na celu zwiększenie elastyczności skóry poprzez remodelowanie tkanek łącznych i stymulację produkcji kolagenu. Trzecia grupa pacjentów przeszła zabiegi z użyciem intensywnego światła pulsacyjnego (IPL).
Wyniki badania wskazują, że wszystkie trzy metody – laser frakcyjny, fale radiowe i intensywne światło pulsacyjne – były skuteczne w poprawie elastyczności skóry i redukcji zmarszczek w okolicy oczu. Największa poprawa elastyczności skóry była zauważalna po zastosowaniu terapii laserowej, co sugeruje jej przewagę nad pozostałymi metodami w kontekście odmładzania skóry okolic oczu. Dodatkowo, badanie wykazało, że wszystkie trzy metody są skuteczne w redukcji liczby i głębokości zmarszczek. Wnioski z badania sugerują, że dla osiągnięcia najlepszych efektów terapeutycznych w leczeniu estetycznych problemów skóry wokół oczu, konieczne jest stosowanie złożonych metod i wielokierunkowego podejścia. Terapie te powinny być dostosowane przez lekarza medycyny estetycznej indywidualnie do potrzeb pacjenta, uwzględniając jego specyficzne problemy skórne.
Podsumowując, skóra okolic oczu jest jednym z najtrudniejszych obszarów do zabiegów estetycznych, ale odpowiednie podejście i zastosowanie nowoczesnych technik może przynieść znakomite rezultaty, poprawiając wygląd i komfort życia pacjentów. Badania nad skutecznością różnych metod terapeutycznych, takich jak lasery frakcyjne, fale radiowe i intensywne światło pulsacyjne, dostarczają cennych informacji na temat najlepszych praktyk w leczeniu estetycznych problemów skóry okolic oczu.
Zastanawiasz się nad poprawą okolic oczu? Zadzwoń do nas i umów się na konsultację z naszymi specjalistami, którzy dobiorą odpowiednią dla Ciebie procedurę: 793 116 111.
Bibliografia:
Kołodziejczak A, Rotsztejn H. Efficacy of fractional laser, radiofrequency and IPL rejuvenation of periorbital region. Lasers Med Sci. 2022 Mar;37(2):895-903. doi: 10.1007/s10103-021-03329-7. Epub 2021 May 14. PMID: 33988812; PMCID: PMC8918123.
Kołodziejczak A, Rotsztejn H. The eye area as the most difficult area of activity for esthetic treatment. J Dermatolog Treat. 2022 May;33(3):1257-1264. doi: 10.1080/09546634.2020.1832189. Epub 2020 Oct 15. PMID: 33017271.